El Nino returns to india: આ વર્ષે ભારતમાં થશે અલ નીનોની વાપસી, વાંચો તેના વિશે…
El Nino returns to india: અલ નીનોની રચનાના કિસ્સામાં સમગ્ર ભારતમાં ઓછો વરસાદ પડે છે, ક્યારેક દુષ્કાળની સ્થિતિનો સામનો કરવો પડે છે
નવી દિલ્હી, 16 ફેબ્રુઆરી: El Nino returns to india: આ વર્ષે ચોમાસાને લઈને માઠા સમાચાર આવી રહ્યા છે. વૈજ્ઞાનિકોને એવા સંકેતો મળ્યા છે કે પ્રશાંત મહાસાગરમાં અલ-નીનો સર્જાઈ રહ્યો છે, જે ભારતના ચોમાસાના પવનોને વિક્ષેપિત કરી રહ્યો છે. આ લગભગ 4 વર્ષ પછી થઈ રહ્યું છે. ચાલો જાણીએ ભારત પર આ અલ નીનોની અસર વિશે….
અલ નીનોની રચનાના કિસ્સામાં, સમગ્ર ભારતમાં ઓછો વરસાદ પડે છે, ક્યારેક દુષ્કાળની સ્થિતિનો સામનો કરવો પડે છે. વૈશ્વિક આબોહવા પરિવર્તન પર કામ કરતી પર્યાવરણીય સંસ્થા નેશનલ ઓશનિક એન્ડ એટમોસ્ફેરિક એડમિનિસ્ટ્રેશન (NOA) એ જણાવ્યું છે કે અલ નીનો પેસિફિક મહાસાગરમાં વિકાસ કરી રહ્યું છે.
જ્યારે પ્રશાંત મહાસાગરની સપાટી પર ગરમ પાણીનો પ્રવાહ રચાય છે, ત્યારે તેને અલ નિનો કહેવામાં આવે છે. અલ નીનોની રચનાને કારણે સમગ્ર વિશ્વમાં આબોહવામાં પરિવર્તન આવે છે. અલ નીનો ભારતીય ચોમાસાની હિલચાલ માટે જરૂરી પેસિફિક મહાસાગરમાંથી વરાળ ખેંચે છે. પરિણામે ભારતમાં વરસાદ ઓછો થાય છે. છેલ્લા 10 વર્ષમાં 2014 અને 2015માં સતત બે વર્ષ સુધી અલ નીનોના કારણે ભારતમાં દુષ્કાળ પડ્યો હતો.
દેશની કૃષિ અર્થવ્યવસ્થા પણ પડી ભાંગી હતી. ત્યાર બાદ હવે 2023માં અલ નીનોનો વિકાસ થઈ રહ્યો હોવાથી ભારતને ફરીથી દુષ્કાળની સ્થિતિનો સામનો કરવો પડે તેવી શક્યતા છે. અલ નીનોને કારણે એક વર્ષમાં સરેરાશ કરતાં 10 થી 30 ટકા ઓછો વરસાદ પડે છે. જેથી પાકનું આયોજન ખોરવાય છે. તેમજ ખોરાકની અછતનો સામનો કરવાનો ભય રહે છે.
IIT અર્થ સિસ્ટમ્સના પ્રોફેસર રઘુ મુર્તુગુડ્ડેએ જણાવ્યું હતું કે જ્યારે મોસમી અસર લા નીના હોય છે, ત્યારે ઉષ્ણકટિબંધીય પ્રશાંત મહાસાગર ગરમીને શોષી લે છે અને પાણીનું તાપમાન વધે છે. અલ નીનોના પ્રભાવ દરમિયાન આ ગરમ પાણી પશ્ચિમ પેસિફિકથી પૂર્વ પેસિફિક તરફ વહે છે. લા નીનાના સળંગ ત્રણ સમયગાળાનો અર્થ એ છે કે ગરમ પાણીની માત્રા તેની ટોચ પર છે.
આવી સ્થિતિમાં અલ નીનોની અસર પાછી આવવાની તમામ શક્યતાઓ છે. શું અલ નીનો આ વખતે 2015-16 જેટલો તીવ્ર હશે? આપણે ફક્ત વસંતઋતુમાં જ આના સંકેતો મળી શકે છે.
શું છે અલ નિનો
અલ નીનો એ એક ચક્રીય પર્યાવરણીય સ્થિતિ છે જે પ્રશાંત મહાસાગરના વિષુવવૃત્તીય પ્રદેશમાં શરૂ થાય છે. જે સમુદ્ર-વાતાવરણની ક્રિયા પ્રતિક્રિયાઓને કારણે સમુદ્રની સપાટીના તાપમાન, વરસાદ, વાતાવરણીય દબાણ, પ્રવાહો વગેરેમાં ફેરફાર થાય છે.
આ પણ વાંચો: Dish TV feature plan: હવે ડિશ વિના 200 ચેનલો જોઈ શકશો; એક પણ રૂપિયાનો ખર્ચ નહીં થાય, જાણો…
