Bodh katha: મારા જન્મના ચાર્ટ મુજબ મારે રાજા બનવાનું નક્કી કર્યું હતું હું રાજા બન્યો પરંતુ…….
બોધ કથા ! (Bodh katha)
Bodh katha: દરેક વ્યક્તિના કર્મ અને ભાગ્ય એક જ સમયે જન્મ્યા હોવા છતાં કેમ અલગ છે ? એકવાર એક રાજાએ વિદ્વાન જ્યોતિષીઓ ની મીટિંગ બોલાવી અને પૂછ્યું, મારા જન્મના ચાર્ટ મુજબ, મારે રાજા બનવાનું નક્કી કર્યું હતું, હું રાજા બન્યો, પરંતુ તે જ સમયે અને શુભ સમયે, ઘણા લોકોનો જન્મ થયો હશે જે ન કરી શક્યા. એનું કારણ શું છે ? રાજાના આ પ્રશ્નથી સૌ અવાચક બની ગયા. અચાનક એક વૃદ્ધ માણસ ઊભો થયો અને બોલ્યો – મહારાજ, તમને અહીંથી થોડે દૂર ગાઢ જંગલમાં એક મહાત્મા મળશે, તમે તેમની પાસેથી જવાબ મેળવી શકો છો.
રાજા ઊંડા જંગલમાં ગયા અને જોયું કે એક સંત આગના ઢગલા પાસે બેઠેલા અંગારા (ગરમ કોલસો) ખાવામાં વ્યસ્ત હતા. રાજાએ મહાત્માને પ્રશ્ન પૂછતા જ મહાત્મા ગુસ્સે થઈ ગયા અને કહ્યું કે, પહાડોમાં દૂર બીજા મહાત્મા છે, તે તમારા પ્રશ્નનો જવાબ આપી શકે છે. રાજાની ઉત્સુકતા વધુ વધી, પહાડી રસ્તા ઓળંગીને રાજા બહુ મુશ્કેલી સાથે બીજા મહાત્મા પાસે પહોંચ્યો. રાજા સ્તબ્ધ થઈ ગયા, દ્રશ્ય એવું હતું કે મહાત્મા પોતાના જ માંસને ચીમટીથી ફાડીને ખાતા હતા. આ મહાત્માએ પણ રાજાને ઠપકો આપ્યો અને કહ્યું, હું ભૂખથી બેચેન છું, મારી પાસે સમય નથી…
આદિવાસી ગામમાં એક બાળકનો જન્મ થવા જઈ રહ્યો છે, જે થોડા સમય માટે જીવશે. તે છોકરો તમારા પ્રશ્નનો જવાબ આપી શકે છે. રાજા બહુ બેચેન થઈ ગયા, મારો પ્રશ્ન વિચિત્ર કોયડો બની ગયો ! જિજ્ઞાસા પ્રબળ હતી. રાજા ફરીથી મુશ્કેલ રસ્તો ઓળંગીને તે ગામમાં પહોંચ્યો. ગામમાં દંપતીના ઘરે પહોંચીને બધી વાત કહી. બાળકનો જન્મ થતાંની સાથે જ દંપતીએ બાળકને નાળ સહિત રાજા સમક્ષ રજૂ કર્યું. રાજાને જોતાની સાથે જ બાળક હસવા લાગ્યો અને કહેવા લાગ્યો. રાજન, મારી પાસે પણ સમય નથી, પણ તમારો જવાબ સાંભળો –
તમે, હું અને બે મહાત્માઓ, ચારેય ભાઈઓ સાત જીવનમાં રાજકુમાર હતા. એકવાર, શિકાર કરતી વખતે, આપણે ત્રણ દિવસ સુધી ભૂખ્યા અને તરસ્યા જંગલમાં ભટક્યા. અચાનક ચારેય ભાઈઓને લોટનો જથ્થો મળ્યો અને તેના ચાર બાટી શેકી. આપણે વાસણ લઈને જમવા બેઠા હતા ત્યારે ભૂખ અને તરસથી પીડાતા એક મહાત્મા ત્યાં આવ્યા. અંગારા ખાતા ભાઈને તેણે કહ્યું – દીકરા, હું દસ દિવસથી ભૂખ્યો છું, મને તમારું થોડું ભોજન આપો, મારા પર દયા કરો, જેથી મારો જીવ બચી શકે. આ સાંભળીને ભૈયા ગુસ્સે થઈ ગયા અને બોલ્યા… જો હું તમને આપીશ તો હું શું ખાઈશ ?
ચાલો અહીંથી ભાગો. તે મહાત્મા ફરીથી માંસ ખાનારા ભાઈ પાસે આવ્યા અને તેમની વાત કહી. પણ તે ભાઈએ પણ ગુસ્સે થઈને મહાત્માને કહ્યું, જો હું તમને આ બાટી ખૂબ મુશ્કેલીથી આપીશ તો શું હું મારું માંસ ફાડીને ખાઈશ. એ મહાત્મા, ભૂખને લીધે લાચાર, મારી પાસે પણ આવ્યા અને મારી પાસે પણ ખાવાનું માગ્યું. પણ ભૂખને કારણે મેં મારી ધીરજ પણ ગુમાવી દીધી અને કહ્યું કે, ચાલો, આગળ વધો, શું હું ભૂખે મરી જાઉં ? તે મહાત્મા, છેલ્લી આશા સાથે, હે રાજા, તમારી પાસે પણ આવ્યા અને દયાની ભીખ માંગી. દયાથી, તમે ખુશીથી તમારી અડધી વાટકી તે મહાત્માને સન્માન સાથે આપી દીધી.
બાટી મેળવીને મહાત્મા ખૂબ જ ખુશ થયા અને કહ્યું તમારા કાર્યો અને વર્તનથી તમારું ભવિષ્ય ખીલશે. બાળકે કહ્યું, આમ, તે ઘટનાના આધારે, અમે અમારી પોતાની સજા માણી રહ્યા છીએ. પછી તે બાળકનું મૃત્યુ થયું. પૃથ્વી પર એક જ સમયે અનેક ફળો અને ફૂલો ખીલે છે, પરંતુ તે બધાનાં સ્વરૂપો, ગુણધર્મો, કદ, સ્વાદ અલગ અલગ હોય છે. રાજાએ સ્વીકાર્યું કે ત્રણ પ્રકારના શાસ્ત્રો છે : જ્યોતિષ, કર્તવ્ય વિજ્ઞાન અને વર્તન વિજ્ઞાન. મન બધું જ કરાવે છે, આપે છે અને લે છે. આ જીવન છે. નાનો મોબાઈલ ફોન ખોટા પાસવર્ડથી ખોલી શકાતો નથી. તો વિચારો. ખોટા કાર્યોથી સ્વર્ગના દરવાજા કેવી રીતે ખુલશે.
હજુ વધુ એક દૃષ્ટાન્ત કથા : પ્રાચીન સમયમાં એક રાજા હતો. રાજા પાસે તમામ સુખ-સુવિધાઓ હતી અને અસંખ્ય સેવકો તેમની સેવા કરવા માટે હંમેશા ઉપલબ્ધ હતા. તેને કોઈ વસ્તુની કમી નહોતી. તેમ છતાં રાજા તેના જીવનથી ખુશ ન હતા. કારણ કે તે પોતાના સ્વાસ્થ્યને લઈને ખૂબ જ ચિંતિત રહેતો હતો.તે હંમેશા રોગોથી ઘેરાયેલો રહેતો હતો. રાજાની તમામ મહાન ચિકિત્સકો દ્વારા સારવાર કરવામાં આવી પરંતુ રાજા સ્વસ્થ થઈ શક્યો નહીં. રાજાની માંદગી સમય સાથે વધતી જતી હતી. ભલા રાજાની વધતી માંદગીથી રાજદરબાર ચિંતાતુર બની ગયો.
આ પણ વાંચો:- Above 85 years of age can Vote From Home: 85 વર્ષથી વધુ ઉંમરના મતદારો ઘરેથી જ કરી શકશે મતદાન, જાણો કેવી રીતે?
રાજાની બીમારીના ઈલાજ માટે, દરબારીઓ દ્વારા શહેરમાં જાહેરાત કરવામાં આવી હતી કે જે કોઈ રાજાની તબિયત સુધારશે તેને અસંખ્ય સોનાના સિક્કા આપવામાં આવશે. આ સાંભળીને એક વૃદ્ધ માણસ સારવાર લેવા રાજાના મહેલમાં ગયો. વૃદ્ધ માણસ રાજા પાસે આવ્યો અને કહ્યું: – ‘મહારાજ, જો તમે પરવાનગી આપો તો હું તમારી બીમારી દૂર કરી શકું છું.’ રાજાની અનુમતિ મળ્યા પછી તેણે કહ્યું : ‘તમે સંપૂર્ણ સુખી વ્યક્તિના વસ્ત્રો પહેરો, તમે ચોક્કસપણે સ્વસ્થ અને સુખી બનશો.” વૃદ્ધની વાત સાંભળીને રાજાના બધા મંત્રીઓ અને સેવકો જોર જોરથી હસવા લાગ્યા. વૃદ્ધે કહ્યું: મહારાજ, તમે બધી સારવાર કરી છે, આ પણ અજમાવી જુઓ, તમે ચોક્કસ સાજા થઈ જશો.
રાજા તેની સાથે સંમત થયા અને તેના સેવકોને રાજ્યની ચારેય દિશામાં સુખી માણસની શોધમાં મોકલ્યા. પરંતુ તેને કોઈ સંપૂર્ણ સુખી માણસ ન મળ્યો. લોકોમાંના દરેક જણ કોઈને કોઈ બાબતથી દુઃખી હતા. હવે રાજા પોતે સુખી માણસની શોધમાં નીકળ્યો. તે ખૂબ જ ગરમ દિવસ હતો અને રાજાને ખરાબ લાગ્યું અને તે આરામ કરવા માટે એક ઝાડની છાયા નીચે રોકાઈ ગયો. ત્યારે રાજાએ એક મજૂરને આવી ગરમીમાં કામ કરતા જોયો. રાજાએ તેને પૂછ્યું, ‘તમે સંપૂર્ણ ખુશ છો ? મજૂરે આનંદથી અને સ્વાભાવિક રીતે કહ્યું ભગવાનની કૃપાથી, હું સંપૂર્ણ ખુશ છું.
આ સાંભળીને રાજા પણ ખૂબ ખુશ થઈ ગયા. તેણે ઉપરથી નીચે સુધી મજૂર તરફ જોયું અને જોયું કે મજૂરે માત્ર ધોતી પહેરેલી હતી અને સખત મહેનતથી સંપૂર્ણપણે પરસેવો હતો. આ જોઈને રાજા સમજી ગયા કે સામાન્ય મજૂર પણ મહેનત કરવાથી જ સુખી થાય છે અને કોઈ કામ ન કરવાને કારણે રાજા રોગથી ઘેરાયેલો રહે છે.
રાજા પાછો આવ્યો અને વૃદ્ધનો આભાર માન્યો અને તેને અસંખ્ય સોનાના સિક્કા આપ્યા. હવે રાજા પોતે આરામ અને આળસ છોડીને કામ કરવા લાગ્યા. સખત મહેનતથી, થોડા દિવસોમાં રાજા સંપૂર્ણ સ્વસ્થ અને ખુશ થઈ ગયો. વાર્તાનો સાર એ છે કે આજે આપણે ભૌતિક સુખ-સુવિધાઓથી એટલા ટેવાઈ ગયા છીએ કે આપણા શરીરની રોગ સામે લડવાની શક્તિ નબળી પડી રહી છે. જેના કારણે આપણે જલ્દી બીમારીનો શિકાર બનીએ છીએ. તેથી, તંદુરસ્ત અને સુખી જીવનનું રહસ્ય એ છે કે યોગ, ધ્યાન, મુસાફરી વગેરે જેવી કેટલીક શારીરિક કસરત કરવી અને ચુસ્ત, તંદુરસ્ત કાયા કેળવવી…!
